پرستار سالمند در منزل

سالمندی دوره ای حساس از زندگی است که فرد را مستعد ابتلا به بیماری های زیادی می کند. بیماری در هر سنی سراغ انسان ها می آید اما بیماری هایی وجود دارند که خاص دوران سالمندی اند و در دوران جوانی به ندرت دیده می شوند.

بروز بسیاری از بیماری ها را می توان با معاینه های دوره ای به تاخیر انداخت یا به خوبی آنها را کنترل کرد ولی بیماری هایی هم هستند که دانشمندان با وجود سال ها مطالعات و تلاش، هنوز نتوانسته اند مانع بروز آنها شوند.

۱) آرتروز:

اصطلاح عامیانه آرتروز، همان ساییدگی غضروف مفصلی است. غضروف انسان های از ۳۵-۳۰ سالگی تغییر می کند. این پدیده فیزیولوژیک و طبیعی است. در صورتی که فشار روی غضروف به مدت طولانی زیاد باشد، غضروف تخریب و درد ایجاد خواهد شد. آرتروز درمان ندارد ولی راه هایی برای تسکین درد وجود دارد؛ مثلا بیماران به عضو دچار آرتروز فشار نیاورند.پرستار بیمار در منزل

آرتروز شایع ترین بیماری از دسته التهاب مفاصل است در این بیماری غضروف تخریب می گردد و بە تدریج از بین می رود مفاصل زانو، ران و ستون فقرات بە سبب تحمل وزن بدن بیشتر دچار بیماری آرتروز می شوند.

افزایش وزن، ژنتیک و جنسیت از مهمترین عوامل ایجاد بیمای های آرتروز میباشد و افزایش وزن و چاق بودن نیز در ایجاد بیماری آرتروز در ستون مهره، لگن و زانو تاثیر دارد بە طوریکه اگر فردی ۵ کیلو وزن کم کند درد آرتروزش نیز ۵۰ درصد کاهش می‌یابد.پرستار بیمار در منزل

اگر فردی بر اثر تصادف یا ورزش بە مفاصلش آسیب وارد شود وی بیشتر در معرض بیماری آرتروز قرار دارد.

درد مهمترین علامت آرتروزمیباشد بیمار ابتدا دچار درد مکانیکی می گردد یعنی هنگام راه رفتن مفاصلش دچار درد می گردد و گاهی نیز استخوان هایش ورم و زانوهایش آب می آورد. نوع تغذیه و رژیم غذایی در بوجود آمدن آرتروز مفاصل تاثیر بسیاری دارد مهمترین اصل در رژیم غذایی استفاده متعادل از لبنیات، گوشت، میوه و سبزیجات است. همچنین با کاهش وزن و ورزش کردن می‌توان جلوی ابتلا بە بیماری آرتروز را گرفت.

بیماران مبتلا بە آرتروز می‌توانند عمل آرتروز پلاستی انجام دهند کە عمل آرتروزپلاستی یعنی تعویض مفصل با پروتز (مفصل مصنوعی) است.

با کاهش وزن، شنا کردن، تغذیه مناسب، پیاده روی، بستن زانو هنگام ورزش کردن استفاده کمتر از پله میتوان از مبتلا شدن بە بیماری آرتروز جلوگیری کرد.

پرستار سالمند

پرستار بیمار در منزل

بیماری عمده مرتبط با سیستم مغز و اعصاب که انسان ها را در سنین بالا مبتلا می کنند. بیماری های مغز و اعصاب به ۲ گروه عمده تقسیم می شوند؛ بیماری هایی که مغز و نخاع را درگیر می کنند (مانند سکته مغزی، پارکینسون و زوال عقل) و بیماری هایی که اعصاب محیطی را درگیر می کنند (مانند ALS)

۲) سکته مغزی :

بیماری های مغز و اعصاب در هر سنی ممکن است بروز کند ولی بعضی از بیماری ها اساسا در سنین بالا و بعد از ۵۰ سالگی بروز می کنند. این بیماری ها هم انواعی دارند که گاهی در سنین پایین دیده می شوند. مثال خیلی ساده سکته مغزی است. سکته های مغزی به ۲ گروه کلی تقسیم می شوند؛ سکته هایی که به دلیل گرفتگی عروق با لخته رخ می دهند که مانع خونرسانی به مغز می شوند. این نوع از سکته ایسکمیک نام دارد.گروه دوم سکته های هموراژیک یا خونریزی دهنده هستند. در این نوع از سکته، رگ ها به دلیل بالابودن فشار خون پاره می شوند.

نتایج مطالعات نشان می دهد آقایان بیشتر از خانم ها دچار سکته مغزی می شوند. سن و جنسیت از مواردی هستند که قابل پیشگیری نیستند ولی با کنترل بیماری های زمینه ای و کاهش وزن و داشتن شیوه زندگی سالم می توان احتمال سکته مغزی را خیلی کاهش داد.

۳) پارکینسون :

پارکینسون بیماری نورودژنراتیو است؛ یعنی سلول های مغزی یا بافت مغزی عصبی تخریب می شوند. عواملی مانند التهاب، عفونت یا زمینه ارث و فامیلی و… نقشی در بروز بیماری پارکینسون ندارند. نکته بعدی و مهم تر این است که بیماری درمان ندارد و نمی توان جلوی تخریب فرایند سلولی ایجاد شده را گرفت. در بیماری پارکینسون بخشی از مغز به نام ماده سیاه که محل تجمع سلول های دوپامینرژیک است تخریب می شود.پرستار بیمار در منزل

آلزایمر (زوال عقل) :

سردسته بیماری دمانس یا زوال عقل، آلزایمر است. این بیماری با افزایش سن ارتباط زیادی دارد. اولین علامت، اختلال حافظه است. البته اختلال حافظه ای جدی گرفته می شود که با کارکرد زندگی شخص تداخل ایجاد کند. یکی از شکایت های افراد سالمند به خصوص افرادی که به افسردگی مبتلا هستند، اختلال حافظه است. این افراد از اینکه مدام دچار فراموشی می شوند شکایت دارند. اختلال حافظه ای که روی زندگی روزمره تاثیری نگذارد چندان جدی محسوب نمی شود. یکی از نکته های برجسته این افتراق سالمندانی که دچار فراموشی می شوند از سالمندانی که آلزایمر دارند، این است که در اختلال حافظه معمولی بیمار شخصا به پزشک مراجعه می کند و از اینکه بعضی چیزها را فراموش می کند شکایت دارد. در حالی که مبتلایان به آلزایمر از فراموشی شان اطلاعی ندارند بلکه اطرافیان آنها را به پزشک ارجاع می دهند.پرستار بیمار در منزل

۵) ALS :

بیماری ALS بیماری است که در آن هسته دوم عصبی و الیاف بعدی که به عضلات پیام می رسانند تخریب می شوند. درنتیجه با گذشت زمان عضلات بدن بیمار تحلیل می رود و چون هسته های دوم عصبی مغز در ساقه مغز قرار دارند و به گردن و صورت عصب رسانی می کنند بیمار دچار اختلال در بلع و حرف زدن می شود. با کهنه تر شدن بیماری، عضلات تنفسی درگیر می شوند و بیمار دچار مشکلات تنفسی هم می شود.پرستار سالمند

این بیماران دچار لاغری دست و پا و کاهش قدرت آنها نیز می شوند و در نهایت فوت می کنند. آینده بیماری خوب نیست و بقای متوسط بیماران بعد از ابتلا ۵-۳ سال است. بیماران هیچ شکایتی از گزگز، مورمور و بی حسی اعضا ندارند. شکایت بیماران فقط از نظر ناتوانی در عضلات است. بیماری ALS درمان ندارد، بعد از ۵۰ سالگی بروز می کند و سیر بیماری نسبتا سریع است.

۶) پوکی استخوان :

با افزایش سن، ماده پروتئینی و معدنی استخوان و به دنبال آن تراکم استخوانی کم می شود ولی شیوه بد زندگی، نداشتن تغذیه خوب (بدون کلسیم و مواد معدنی و پروتئین)، کمبود اشعه خورشید در محل زندگی مثل کشورهای اسکاندیناوی و نزدیک قطب، تحرک ناکافی و وجود بیماری های کلیوی و غددی و مصرف بعضی از داروها، این روند را تسریع می کند.پرستار بیمار در منزل

پوکی استخوان علامتی ندارد و فقط وقتی معلوم می شود که شکستگی در نقطه ای از بدن رخ دهد اما آزمایشی به نام سنجش تراکم استخوان وجود دارد که میزان پوکی را مشخص می کند.

در این مواقع جلوگیری از پیشرفت بیماری الزامی است چون شکستگی های دوران سالمندی به راحتی بهبود نمی یابند و ممکن است باعث از کار افتادگی بیمار شوند.پرستار بیمار در منزل

۷) بیماری های التهابی عروق :

در این بیماری عروق بزرگ درگیر می شوند. التهاب در عروق باعث مختل شدن خونرسانی می شود. عروق درگیر ممکن است در شریان آئورت یا شریان های اندام ها باشد.

بیماران با سردرد، قفل شدن فک و دردهای ناحیه شانه و گردن، خستگی، تب خفیف،کاهش اشتها و … مراجعه می کنند.

این بیماری مختص افراد بیشتر از ۵۰ سال است و معمولا زمینه ژنتیکی دارد. در تصویربرداری از عروق بزرگ، تنگی مشاهده می شود. درمان چنین بیمارانی ضروری است.

۸) فیبرومیالژیا :

علامت شاخص بیماری فیبرومیالژیا دردهای عضلانی – اسکلتی است. در بررسی های تخصصی مشکل ساختاری در استخوان ها و التهاب عضلانی دیده نمی شود و اختلال مربوط به بافت همبند است.

۹) نقرس :

نقرس بیماری التهابی مفصلی است. این بیماری از میانسالی به بعد بروز می کند و به ندرت در افراد جوان دیده می شود. علت بیماری بالا رفتن اسید اوریک خون است که باعث ایجاد کریستال هایی در خون و رسوب در مفاصل و بافت ها می شود.پرستار بیمار در منزل

اولین علامت نقرس در نیمی از بیماران تورم یا قرمزی، التهاب و سوزش در محل اتصال مفصل شست پا و پنجه است ولی بیماری در مفاصل دیگر مانند زانو، مچ و انگشتان دست و … نیز دیده می شود.